Ostatnio obchodziliśmy 51. rocznicę przełomowego odkrycia informacyjnego/matrycowego RNA (mRNA). Istnienie tego typu cząsteczek jako pierwsi zasugerowali dwaj francuscy naukowcy: Jacques Monod i François Jacob. Matrycowy RNA jest nie tylko cząsteczką ważną w przekazywaniu informacji genetycznej zakodowanej w DNA, ale od niedawna bywa również stosowany jako środek terapeutyczny. Za pomocą tej właśnie metodologii opracowano szczepionki przeciwko wirusowi SARS-CoV-2. Również w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie prowadzone są różnorakie badania nad RNA, w tym nad mRNA i innymi rodzajami RNA.
- Zespół prof. Janusza Bujnickiego bada m.in. struktury elementów regulatorowych w cząsteczkach mRNA oraz ich oddziaływania z innymi cząsteczkami. Prof. Bujnicki i jego zespół współpracują z polską firmą Molecure aby stworzyc nową metodologię przyczyniającą się do odkrywania małych cząsteczek chemicznych, które oddziałując bezpośrednio z mRNA będa mogłuy posłużyć w przyszłości jako leki.
- Zespół prof. Andrzeja Dziembowskiego z Laboratorium ERA Chairs, bada mechanizm degradacji mRNA. Głównym ograniczeniem dla szerszego zastosowania technologii terapeutycznego mRNA jest jego stabilność. Prof. Dziembowski kieruje dużym konsorcjum „Horyzont doskonałości w zastosowaniach matrycowego RNA w immunoOnkologii” [HERO], finansowanym przez Wirtualny Instytut Badawczy, którego celem jest udoskonalenie konstrukcji terapeutycznego mRNA i zastosowanie go w immunoterapii nowotworów. W skład interdyscyplinarnego konsorcjum wchodzą badacze z naszego Instytutu (prof. M. Miączyńska i prof. M. Nowotny), Uniwersytetu Warszawskiego (prof. J. Kowalska i prof. J. Jemielity), Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (Prof. D. Nowis i J. Gołąb), Instytutu Chemii Fizycznej (prof. R. Hołyst).
- Zespół prof. Gracjana Michlewskiego kieruje Centrum Dioscuri w obszarze Oddziaływań RNA z Białkami w Zdrowiu i Chorobie Człowieka. Badają oni odpowiedź immunologiczną na wirusy RNA, takie jak wirus grypy. Badają również biologiczną kontrolę i farmakologiczną regulację mRNA, które są powiązane z etiologią choroby Parkinsona.
- Zespół prof. M. Nowotnego bada szczególną grupę enzymów - odwrotne transkryptazy. Występują one u wirusów i służą im do przekształcenia ich materiału genetycznego z formy RNA do DNA. Ta druga forma może być włączona do naszego genomu. Inhibitory odwrotnych transkryptaz są skutecznymi lekami przeciwwirusowymi.
Zespół dr C. Winata bada programy molekularne regulujące ekspresję specyficznych mRNA istotnych dla rozwoju embrionalnego, wykorzystując jako organizm modelowy danio pręgowane - zebrafish.