Prof. Marcin Nowotny laureatem nagrody Prezesa Rady Ministrów

Prof. dr hab. Marcin Nowotny został uhonorowany nagrodą Prezesa Rady Ministrów za odkrycie nowych mechanizmów przetwarzania informacji w komórce. Wyróżnienie dotyczy badań nad oddziaływaniami białek i kwasów nukleinowych. Jak podano w komunikacie KPRM, odkrycia te pozwalają lepiej zrozumieć fundamentalne procesy związane z odczytywaniem informacji genetycznej. 

2024 Prime Ministers AwardProf. Marcin Nowotny odbiera nagrodę z rąk premiera Donalda Tuska (29 listopada 2024).
Fot. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów RP (CC BY-NC-ND 2.0).

 - Bardzo się cieszę z tej nagrody i jestem wdzięczny kapitule za docenienie naszych wieloletnich badań – powiedział prof. Marcin Nowotny. – Obejmują one serię publikacji opisujących badania nad bakteryjnymi i wirusowymi systemami przetwarzania kwasów nukleinowych – DNA i RNA, będących nośnikami informacji genetycznej. Odkryliśmy między innymi elementy mechanizmów obronnych bakterii przed fagami oraz procesów namnażania wirusów i transpozonów, zwanych także skaczącymi genami. Co istotne, zidentyfikowaliśmy nowe sposoby rozpoznawania kwasów nukleinowych, opierające się na odkształcaniu RNA i DNA przez białka. Serdecznie dziękuję członkom naszego zespołu za ich wkład w te badania – podsumował laureat nagrody Prezesa Rady Ministrów.

Nagrodzone osiągnięcia zostały opisane w ośmiu pracach eksperymentalnych, opublikowanych w latach 2017- 2024, w których prof. Marcin Nowotny pełnił rolę autora korespondencyjnego. Artykuły ukazały się w prestiżowych czasopismach naukowych: Molecular Cell, Nature Communications, Nucleic Acids Research, Nature Structural and Molecular Biology, Journal of  Virology oraz Journal of Biological Chemistry. Część badań została przeprowadzona w ramach współpracy międzynarodowej, między innymi z wiodącymi ośrodkami badawczymi: Cornell University (USA), Uniwersytet w Lund (Szwecja) oraz Instytut Biofizyki Czeskiej Akademii Nauk. 

Wyróżnione badania koncentrują się na zrozumieniu nowych mechanizmów na poziomie atomowym, dzięki którym białka rozpoznają i przetwarzają kwasy nukleinowe. Eksperymenty przeprowadzono z wykorzystaniem nowoczesnych metod biologii strukturalnej – krystalografii białek oraz techniki Cryo-EM, którą zespół prof. Nowotnego wdrożył do swoich badań jako jeden z pierwszych w Polsce. Publikacje obejmują odkrycia, które niosą znaczący i oryginalny wkład w zrozumienie procesów odczytywania informacji genetycznej, a badane systemy białkowe mają potencjał aplikacyjny o innowacyjnym znaczeniu. 

Prof. Marcin Nowotny kieruje Laboratorium Struktury Białka w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie .