Badamy, w jaki sposób komórki pobierają i transportują różne substancje w swoim wnętrzu. Chcemy zrozumieć, jak te zasady logistyczne zmieniają się w komórkach nowotworowych, aby napędzać ich niepowstrzymany wzrost. Znajomość różnic w funkcjonowaniu komórek normalnych i nowotworowych może pomóc w projektowaniu terapii selektywnie zabijających komórki rakowe. Zidentyfikowaliśmy już jedną taką słabość – „piętę achillesową” - pewnych komórek rakowych i wciąż poszukujemy kolejnych.
Podsumowanie badań
Jesteśmy zafascynowani dwoma procesami wewnątrzkomórkowymi: endocytozą i przekazywaniem sygnałów przez receptory – oraz tym, jak są one ze sobą powiązane. Staramy się zrozumieć, w jaki sposób przedziały endosomalne wpływają na transport i sygnalizację receptorów dla czynników wzrostu i cytokin w komórkach prawidłowych oraz nowotworowych.
Badamy rolę endosomalnych kompleksów ESCRT (ang. endosomal sorting complexes required for transport) w fizjologii komórki i onkogenezie. Nasze badania wykazały, że zaburzenia funkcji endosomów spowodowane brakiem prawidłowego działania kompleksów ESCRT wywołują wewnątrzkomórkową jałową reakcję zapalną.
Odkryliśmy również, że kompleks ESCRT-I jest niezbędny do biogenezy i prawidłowego działania lizosomów oraz dla metabolizmu energetycznego komórki.
Zidentyfikowana przez nas syntetyczna letalność pomiędzy dwiema paralogicznymi ATP-azami współdziałającymi z kompleksami ESCRT – VPS4A i VPS4B – ujawniła nową parę potencjalnych celów terapeutycznych dla spersonalizowanej onkologii.
W innej linii badawczej koncentrujemy się na receptorowej kinazie tyrozynowej AXL, która ulega nadekspresji w zaawansowanych stadiach nowotworów. Identyfikacja interaktomu AXL wykazała, że aktywacja tego receptora inicjuje szereg procesów zależnych od aktyny, w tym makropinocytozę.
Znaczenie naukowe
Nasze badania dostarczają dowodów na to, że transport wewnątrzkomórkowy i cząsteczki go regulujące mogą stanowić realny cel terapeutyczny w spersonalizowanej onkologii. Na przykład syntetyczna letalność między ATPazami VPS4A i VPS4B stanowi podstawę dla opracowania inhibitorów VPS4 do precyzyjnego leczenia nowotworów z niedoborem VPS4B. Nasze trwające badania nad makropinocytozą zależną od receptora AXL mają na celu odkrycie sposobów blokowania tego procesu w przerzutowych i lekoopornych nowotworach z nadekspresją AXL.
Plany badawcze
Chcemy zrozumieć, w jaki sposób zmieniona ekspresja lub mutacje w składnikach kompleksów ESCRT, obserwowane w nowotworach lub niektórych rzadkich chorobach, modyfikują fizjologię komórek. Równolegle dążymy do wyjaśnienia mechanizmów i białek efektorowych, za pomocą których aktywowany receptor AXL napędza makropinocytozę w komórkach nowotworowych.
Współprace
Współpracujemy z partnerami z Instytutu i instytucjami zewnętrznymi w ramach konsorcjum projektu HERO, którego celem jest opracowanie nowej generacji immunoterapii przeciwnowotworowych opartych na mRNA.
Komentarz
„Badamy zmiany zachodzące w procesach sygnalizacji i transportu w komórkach nowotworowych, ponieważ takie zmiany mogą warunkować podatność komórek nowotworowych na określone terapie.” – mówi prof. Marta Miączyńska

Komórki gruczolakoraka płuca człowieka hodowane in vitro, z jądrami zabarwionymi na niebiesko, aktyną na zielono i endosomami na purpurowo. Zdjęcie: Patrycja Daszczuk.
 |
Prof. Marta Miączyńska
Adres do korespondencji: Laboratorium Biologii Komórki Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie ul. Ks. Trojdena 4, 02-109 Warszawa, Polska Email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
|
DEGREES
2013 - Professor of Biological Sciences, nomination by the President of the Republic of Poland
2008 - DSc Habil in Cell Biology, Nencki Institute of Experimental Biology, Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland
1997 - PhD in Genetics, University of Vienna, Austria
1993 - MSc in Molecular Biology, Jagiellonian University, Cracow, Poland
1991 - BSc in Biological Sciences, University of Wolverhampton, UK
PROFESSIONAL EMPLOYMENT
2018-present - Director, International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, Poland
2014-2015 - Deputy Director for Science, International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, Poland
2013-2014 - Deputy Director, International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, Poland
2005-present - Professor, Head of Laboratory of Cell Biology, International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, Poland
RESEARCH TRAINING
2001-2005 - Senior Postdoctoral Fellow, Max Planck Institute for Molecular Cell Biology and Genetics (MPI-CBG), Dresden, Germany
1997-2000 - Postdoctoral training, European Molecular Biology Laboratory, Heidelberg, Germany
1993-1996 - PhD studies, Institute of Microbiology and Genetics, University of Vienna, Austria
1990-1991 - Exchange Student, University of Wolverhampton, UK
HONORS, PRIZES AND AWARDS
2024 - Vice Chair of the EMBO Council
2024 - Co-Chair of EU-LIFE Alliance
2021 - Prime Minister's Award for outstanding scientific achievements
2021 - Member, EMBO Council
2020 - Corresponding Member, Polish Academy of Sciences
2019 - Member, Academia Europaea
2017 - Member, European Molecular Biology Organization
2016-2018 - Member, Council of the National Science Centre
2016 - TEAM, Foundation for Polish Science
2012 - MAESTRO, National Science Centre
2011 - Polish-Swiss Research Programme grant
2007 - Habilitation Fellowship of L’Oréal Poland for Women in Science
2006-2012 - International Senior Research Fellowship, Wellcome Trust
2006-2010 - International Research Scholar, Howard Hughes Medical Institute, USA
2006-2010 - Partner Group grant, Max Planck Society, Germany
2001-2004 - Postdoctoral Fellowship, Max Planck Society, Germany
1999-2000 - Long-Term Postdoctoral Fellowship, Human Frontier Science Program Organization
1998-1999 - Erwin Schrödinger Postdoctoral Fellowship, Austrian Science Fund
1993-1996 - Bertha von Suttner PhD Scholarship, Austrian Ministry of Science
1990-1991 - Studentship, European Community Tempus Scheme
DOCTORATES DEFENDED UNDER LAB LEADER’S SUPERVISION
M. Olchowik, A. Urbańska, A. Hupałowska, Ł. Sadowski, A. Mamińska, A. Toruń, K. Jastrzębski, M. Maksymowicz, K. Wojciechowska, A. Poświata, M. Wróbel.

Kierownik Laboratorium:
Marta Miączyńska, PhD, Professor
Starsi badacze:
Ewelina Szymańska, PhD
Jarosław Cendrowski, PhD
Postdocy:
Ranjana Maurya, PhD
Patrycja Daszczuk, PhD
Asystent ds. badańt:
Marta Wróbel, PhD
Doktoranci:
Malwina Grębowicz, MSc
Marta Jakubik, MSc
Magistrant:
Bartosz Jary
Technik:
Monika Matuszczyk (na niepełny etat)
Specjalista ds. wsparcia laboratorium:
Renata Wyszyńska, MSc